Trong thời đại thiên nhiên đóng vai trò quan trọng như hiện nay, khái niệm thiết kế xanh hay thiết kế ưa sinh học (Biophilic Design) đang được mở rộng hơn, với sự xuất hiện của nhiều vật liệu mới bổ trợ phong cách này. Nổi bật nhất trong đó chính là gạch trang trí họa tiết hoa lá.
Mảng tường trang trí hoa lá đậm chất biophilia đương đại.
Biophilia có nghĩa là tình yêu thiên nhiên vạn vật, một khái niệm bắt nguồn từ thời Hy Lạp cổ đại, xuất hiện trong những hình khắc muông thú và thiên nhiên trong các đền thờ, quần thể kiến trúc. Khái niệm này dần lan rộng ra nhiều nền văn hóa khác nhau tạo nên sự đa dạng về cảm hứng thiên nhiên trong không gian sống, điển hình như cây bonsai tại Nhật Bản hay chậu cá bằng sứ thời xưa ở Trung Hoa.
Biophilic design là thiết kế mang tinh thần biophilia vào không gian sống. Ở thời cận đại, biophilic design nằm trong những mảng tường dán giấy in hoa lá từng gây sốt khắp châu Mỹ, hoặc ở quy mô lớn hơn là những khuôn viên của các doanh nghiệp trong làn sóng dịch chuyển trụ sở từ thành thị về nông thôn.
Không gian biophilic design tận dụng ánh sáng tự nhiên, sử dụng những vật liệu xanh như cây cối, gỗ, đá, mây, cói với mặt sàn mang màu đất.
Phong cách biophilia thời nay hướng tới việc thỏa mãn mọi giác quan bằng cách tận dụng ánh sáng mặt trời, sử dụng cây cối, vật liệu gỗ, tre nứa trong kiến trúc. Không khó để nhìn thấy những nội thất trang trí mang hình dáng hoa lá ở những không gian này, thậm chí một số gia chủ theo đuổi phong cách sống xanh còn đầu tư cả một hệ sinh thái thu nhỏ với tiểu cảnh giếng trời, hồ cá koi, lắp đặt sen tắm ngoài trời để thu hẹp khoảng cách với thiên nhiên. Dù được thiết kế thẩm mỹ ra sao, biophilic design vẫn cần đáp ứng được những nguyên tắc cơ bản của một công trình dân dụng: an toàn, tiện nghi, phục vụ đời sống.
Khái niệm biophilia dần thay đổi theo hướng đa dạng hơn để phù hợp hơn với tình hình xã hội và môi trường sống của con người.
Khoảng tiếp giáp không gian trong nhà và ngoài trời sử dụng hoa văn nhiệt đới vô cùng “trendy”.
Lối trang trí mô phỏng thế giới tự nhiên như mảng tường hoa lá cũng được công nhận là một phần của biophilic design, đặc biệt phổ biến ở những đô thị lớn nơi thiên nhiên trở nên quá xa xỉ với con người, bởi phần lớn diện tích bao phủ bởi các tòa nhà chọc trời, nhà phố liền kề cùng hàng loạt công trình thương mại.
Không chỉ ẩn mình trong những vật liệu trang trí truyền thống quen thuộc như giấy dán tường hay nghệ thuật vẽ tranh tường, họa tiết hoa lá giờ đây đã xuất hiện trên gạch porcelain (gạch xương đá) – một chất liệu cứng cáp, bề mặt láng mịn với độ bền màu cao hơn hẳn, khắc phục được những khuyết điểm của vật liệu trang trí truyền thống. Được sản xuất với kỹ thuật cao từ Ý, gạch porcelain họa tiết hoa lá trải qua nhiều công đoạn in và nung gạch để bề mặt có độ đậm nhạt sắc nét hệt như những bức tranh thiên nhiên đậm chất nghệ thuật.
Gạch porcelain họa tiết hoa lá khắc phục được khuyết điểm dễ thấm ẩm của giấy dán tường, phù hợp để ốp lát không gian phòng tắm.
Mảng tường gạch porcelain họa tiết hoa lá đang dần thay thế giấy dán tường, phối hợp hài hòa với nội thất gỗ, da, vải lanh theo biophilic design.
Khác hẳn những hoa văn đại trà dễ bắt gặp ở dòng gạch trang trí thông thường, gạch porcelain hoa lá đến từ Ý đã nghiên cứu và sưu tầm những nguồn cảm hứng từ nhiều miền nhiệt đới trên khắp thế giới, chắt lọc các loài thực vật đắt giá và mô phỏng trên giấy bởi các họa sĩ trước khi bắt đầu quy trình sản xuất hàng loạt. Vì vậy trong từng viên gạch đều chứa đựng tâm huyết của đội ngũ chế tác.
Những loài thực vật được tuyển chọn đưa vào thiết kế gạch không đơn thuần đáp ứng về mặt thẩm mỹ, còn mang nhiều ý nghĩa tích cực, niềm tin về hạnh phúc và thịnh vượng. Nhờ đó, gạch trang trí họa tiết hoa lá từ Ý trở thành một vật liệu xanh kết nối con người với thiên nhiên theo tinh thần biophilia.
Gạch họa tiết hoa lá còn có lựa chọn màu trầm cho những không gian thiết kế theo tone màu lạnh.
Một phiên bản gạch hoa lá mang hơi hướng Á Đông rõ từng nét cọ tựa như vẽ tranh tường.
Gạch mô phỏng vải dán tường thêu họa tiết lá cây ngân hạnh làm điểm nhấn cho phòng tắm, tránh được tình trạng ám mùi ẩm mốc – vấn đề thường gặp ở vải dán tường.
Sự phát triển của gạch hoa lá tại các nước phương tây đã được dự báo từ triển lãm quốc tế Cersaie – sàn diễn lớn nhất của thế giới vật liệu nội thất được tổ chức thường niên tại Ý, khi những cái tên lớn của thị trường đều cho ra mắt ít nhất một bộ sưu tập gạch biophilic design. Ngoài công nghệ in gạch kỳ công kể trên, các bộ sưu tập gạch hoa lá còn được tích hợp công nghệ kháng khuẩn và kháng virus, đồng thời phối hợp họa pháp nghệ thuật phong phú với những vật liệu xây dựng cổ xưa, mang đến nhiều lựa chọn ốp lát cân bằng về công năng và thẩm mỹ.
Gạch porcelain họa tiết hoa lá kết hợp cùng nền vân đá cẩm thạch travertine – một loại đá marble nổi tiếng tại Ý.
Vietceramics là nhà phân phối độc quyền Blooming Collections – tuyển tập gạch trang trí theo phong cách biophilia, được sản xuất trực tiếp tại Ý và để lại nhiều dấu ấn tại sự kiện Cersaie. Bằng cách ký kết độc quyền những mẫu gạch này, Vietceramics giữ vững phong độ tiên phong về xu thế vật liệu nội thất, mang đến lựa chọn xanh cho các gia chủ Việt yêu thiên nhiên, cũng như ý tưởng thiết kế mới lạ cho các kiến trúc sư và nhà thiết kế nội thất.
© Tạp chí Kiến trúc